Obraz świętej Barbary z ołtarzem i zamykaną nastawą trafił do zbiorów Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu. Jest jeden z najstarszych zabytków religijnych związanych z górnictwem – pochodzi z cechowni szybu wschodniego kopalni Kleofas w Katowicach.
Obraz z ołtarzem poświęcił w 1889 roku ks. Ludwik Skowronek w cechowni ówczesnego szybu Fortuna I kopalni Cleophas. Znalazła go w likwidowanej kopalni Beata Piecha-van Schagen, historyk i ekspertka od kultu świętej Barbary.
– W 2007 roku, realizując stypendium Marszałka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury prowadziłam inwentaryzację wizerunków świętej Barbary w kopalniach. Trafiłam do likwidowanej właśnie kopalni w Załężu i dzięki odziedziczonej po wujku dokumentacji udało się ustalić, jakich obiektów szukać. Znalazł się obraz z ołtarzem z szybu Fortuna II, oleodruk z hali pomp. Zapuściłam się do opuszczonego budynku maszyny wyciągowej przy ul. Bocheńskiego (dziś można tam kupić samochód), gdzie stał ołtarz z nastawą bez obrazu. Przedstawienie św. Barbary odnalazłam w salce katechetycznej w załęskiej parafii – wyjaśnia ekspertka.
Beacie Piecha-van Schagen udało się ocalić od zniszczenia ten wspaniały obiekt, ale to była długa droga. Na początek obraz trafił do Muzeum Historii Katowic do Działu Etnologii Miasta, a ołtarz z nastawą był przechowywany na gościnnym strychu probostwa w Załężu.
– Stojąc wówczas, jeszcze wtedy w opuszczonym budynku vis a vis ołtarza, wykonałam sporo telefonów. Niestety nikt nie był wówczas zainteresowany przejęciem obiektu, mimo iż była chęć jego przekazania przez SRK. Ostatnią osobą, do której miałam kontakt, była śp. Halina Gerlich z Muzeum Historii Katowic. Pracownicy muzeum przyjechali po ten obiekt, który miał znaleźć się na wystawie stałej na Nikiszowcu. Tak się nie stało – opowiada na swoim fb, drogę obrazu do właściwego muzeum pani Beata Piecha-van Schagen.
Obecnie kompletny ołtarz z katowickiej kopalni jest bezpieczny w muzealnym magazynie, a zdobiący go obraz świętej Barbary można podziwiać na korytarzach Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu.
Cała operacja zabezpieczenia i przejęcia obrazu oraz ołtarzu przez Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu trwał 18 lat.
Foto z archiwum ks. Henryk Piecha, 1986 r. – Zdjęcie zrobiono w katowickiej kopalni Kleofas.
